Flashforward

Case podo sentir esa primeira brisa británica bruando nos meus ouvidos. Levarei horas, días, se cadra semanas completamente consumido pola idea da experiencia, lembrando o momento en que decidín correr a aventura con certo rancor, e mirando ao futuro incerto con medo. Sairei do avión mirando ao meu redor; “xa estou aquí”, pensarei, “xa non hai volta atrás”, e baixarei a escada lentamente, como se cada chanzo tivera una trampa embaixo e temera caer nela. Despois de medio ano mentalizándome, seguiría a ter medo, pero era o normal: non tardaría máis ca unhas semanas en adaptarme e perdelo, pero até entón, sabíao, ía pasalo algo mal. Comprobarei que o meu inglés é paupérrimo nada máis afrontar unha conversación básica no aeroporto, caeráseme o mundo enriba, e pensarei que cometín un erro maiúsculo ao crerme capacitado para saír da casa. Pero ao pouco tempo conseguirei apañarme, máis ou menos, co idioma. De seguro que os primeiros días sufrirei nas clases: o ritmo que levan é demasiado para min, acostumado a non facer nada na alegre universidade española. Porén, pronto poderei acadar o nivel necesario e non terei problema. E tamén me decepcionarei coa xente que coñeza, pero coido que atoparei quen pague a pena e me acompañe durante todo ese tempo.

Podo imaxinar, hoxe, a que me vou enfrontar se marcho. Podo pensar en todas as variables posibles e, aínda así, non estarei preparado até que o faga. Pero hai algo, o único, do que podo estar seguro. Se ti segues aí, se ti segues aquí, it's gonna be okay.

Avións de papel

O muro medía uns 3 metros de alto. Percorría a cidade de norte a sur, de sur a norte, dividíndoa en dous corpos mutilados. As torres de vixilancia nacían equidistantes ao longo do valado e, desde os postes, os grandes focos de luz transformaban durante a noite ás rúas en escenarios cuxos actores buscaban un novo papel ao outro lado da parede. Case trinta anos levaba aquela faraónica aberración no lugar, durante os que o monumento marcara a vida de leste e oeste do mesmo xeito que as estradas rachan pola metade un ecosistema enteiro. E as persoas, como animais, sufrimos o mesmo ca eles.

Se cadra foi casualidade, regalo ou condena do destino, pero a eles dous tocoulles vivir separados, a ambos lados da fronteira. Quizais, de non haber muro, nunca se tiveran coñecido, e as liñas das súas vidas non chegaran nunca a conectar como o fixeron pese a non poder ter un só punto de cruce. Ela nunca esperara atopalo alí enfronte, nos bloques de cemento do outro lado, cara os que miraba tan a miúdo cando reflexionaba sobre a existencia daquela fenda urbana, máis vella ca ela. El nin sequera chegara a soñar con que ela se agochase detrás daquelas fiestras sen persianas que vía desde a súa habitación, cando lanzaba avións de papel sobre o muro con mensaxes para quen os quixera ler. E un día, sen querer, as súas caras atopáronse de súpeto. Nacidos en dous universos paralelos, e separados por uns insignificantes metros, parecía imposible que chegasen a cruzar unha mirada como aquela, capaz de derrubar o meirande muro que puidera construírse endexamais. Para eles, co descubrimento da vida á outra beira, aquel obstáculo deixou de existir á vez que se convertía no maior dos seus problemas.

Pasaron os días, as semanas, os meses. Pasou o tempo e cada tarde sentábanse a mirar desde cadansúa ventá, un fronte ao outro, na distancia. Sucedéronse estacións enteiras até o día en que voou o primeiro avión con destinatario desde aquel sétimo piso. O vento, e algo máis, a favor. Ela baixou á rúa e recolleu a misiva. Sorriu ao lela. Mirou cara arriba, e el seguía alí, tras o seu cristal.

As liñas telefónicas estaban cortadas á altura do muro, e polas súas portas só cruzaban as cartas menos importantes; as imprescindibles debía buscar o xeito de sobrevoar o abismo. Así o fixeron, e durante o ano seguinte os avións de papel foron a única maneira de comunicarse que tiveron. Os días de chuvia volvéronse os máis tristes, mentres que devecían polos ceos despexados, que facilitaban a viaxe das súas mensaxes. Ademais do tempo, tamén contaban coa ameaza da vixilancia das torretas, sempre con continuas quendas de garda. Un dos soldados decatárase do que acontecía, mais coidou que non debía actuar contra aquilo. Porén, conscientes da situación, non podían confiar en que todos foran así, e procuraban evitar que outro que non fora aquel home os vise. Así pasaron dous longos anos nos que o muro seguía sen querer caer.

Foi unha soleada mañá de maio, co ceo azul e unha suave brisa, cando decidiron, sen falar, que o xogo dos avións non duraría un día máis, que querían deixar de ser nenos e que aquela distancia lles impedía medrar. Levaban demasiado tempo así. A vida era demasiado seria como para xogar con avións de papel. Demasiado curta como para construír fronteiras. Demasiado dura para vivila en soidade. Aquel día de primavera, el colleu un martelo, ela un pico, e baixaron a rúa. Comezaron a golpear o muro. A cada impacto, unha cara nova tras un cristal, e a cada pinga de suor, a forza de alguén máis ao seu carón. O garda non se atreveu a deter á parella e, para cando chegaron reforzos, eran demasiados os que loitaban contra os ladrillos e o cemento. A xente non se detiña ante os canóns dos fusís, e non daba un paso atrás ante as ameazas dos militares; o número de soldados aumentaba á vez que o muro comezaba a fender. De súpeto, un ruído seco cruzou o ar. O martelo bateu contra o chan.

E o muro sangrou.

[...]

Puxo o disco na bandexa. Na casa oía pasos e voces familiares, pero agora dispúñase a escoitar algo distinto. Regaláralle aquel CD a modo de selección das súas cancións preferidas, e agora pasara a formar parte deses recordos incómodos dos que ninguén é capaz de desfacerse. Quería escoitalo unha vez máis. O disco. A música. A el.

Volvería? Quen sabe. Só a despedida fora o máis duro polo que pasara nunca até aquel momento, pero o que veu despois superábao.

A suave melodía a piano daquela primeira pista tróuxolle á cabeza momentos que cría afogados no pranto que traía sempre detrás, intres compartidos pola inexperiencia e o medo, pola inseguridade e a esperanza. Sabía que lembrar todo aquilo non ía levar a ningures, que se trabucaba, outra vez, ao mergullarse de novo nas augas do perdido. Pero, con todo, estaba a caer nunha morea de sentimentos estragados, sen función nin razón de ser. Que outra cousa ía facer? Se cada paso que daba, cada voz que escoitaba, cada fiestra pola que miraba e cada palabra que lía non eran máis que unha alarma permanente e incansable que lle recordaba que el xa non estaba alí. Chegou á conclusión de que, se ía estar na súa cabeza en todo momento, decidiría como mínimo de que xeito o ía recordar.

Á terceira canción, o rapaz deitouse e ficou na cama, quedo, secando a bágoas contra o coxín que abrazaba.

E casualmente...

...a Mesa pola Normalización Lingüística vén de presentar hoxe mesmo un contramanifesto que me limitarei a copiar e pegar.

1.- O pobo galego ten dereito a que a súa lingua propia (orixinaria) sexa oficial a todos os efectos no seu ámbito territorial. Os usuarios do galego deben desfrutar no seu territorio do mesmo status legal que o castelán ten no seu.

2.- A situación do galego está moi lonxe de ser así. Non desfrutamos de dereitos lingüísticos plenos para desenvolver a nosa vida diaria con normalidade na nosa lingua na nosa terra. Son os falantes do galego os que resultan discriminados. É o galego o que corre perigo como idioma e os galego falantes os que non son debidamente respectados. Vivimos unha grande inxustiza que é a negación da igualdade e da verdadeira convivencia.

3.- Por iso, resulta realmente preocupante que, desde Madrid, con apoio de importantes medios de comunicación, haxa quen pretenda convencer á opinión pública de que o castelán corre perigo de desaparición e que os seus falantes son discriminados no noso país. Esta inversión da realidade ten como obxectivo que os falantes do galego non teñan dereitos lingüísticos e que os únicos deberes para as Administracións públicas se vinculen ao castelán.

4.- O verdadeiro problema non está na cooficialidade de idiomas como o galego, senón na actitude de quen nega a existencia de pobos e linguas diferentes no Estado español. Esta actitude si é a negación da convivencia e da igualdade. O proceso de normalización de usos do galego foi lento e, até hoxe, insuficiente para garantir o dereito a vivir nesta lingua. O que compre é respectar a legalidade vixente (Estatuto e Lei de Normalización Lingüística) e avanzar con cambios legais na dirección da igualdade e da convivencia. Xustamente a dirección contraria á proposta polos que pretenden a imposición do castelán como único idioma con dereitos e deberes para os cidadáns en todo o territorio do Estado.

5.-. Correspóndelle ao pobo galego, a través das súas institucións representantivas, definir a política lingüística acorde co criterio de cooficialidade e de lingua propia que mesmo o actual Estatuto recoñece para o noso idioma. Esperamos o compromiso das institucións de autogoberno na defensa da igualdade plena de dereitos para o galego e na aplicación de medidas a favor da normalización dos seus usos. Neste labor contarán sempre co noso apoio.

6.- Alertamos á sociedade galega para non se deixar confundir e instámola a cavilar sobre a verdadeira situación do galego no propio país.
Defendemos un dereito humano elemental que nos define, ademais, como pobo diferenciado. Debemos ser firmes rexeitando todo posicionamento que persiga recortar dereitos ou retroceder no cativo camiño andado tanto nas administracións públicas, como na vida social.

A dirección orixinal é esta, por se queredes firmalo (jo tío, parezo sacado de El Mundo..."¡Firma el Manifiesto!"). Pero antes lédeo e opinade: é criticable, pero a min convenceume.

Sobre o Manifesto pola Discordia Común

Canto facía que non escribía aquí! Coa coña dos exames e de marchar despois á praia, ficou o blog baleiro e sen actualizar, agardando a que me dera por retomalo. Pasaron moitas cousas nestes case dous meses, pero a min paréceme que, sen dúbida, o que merece maior atención á hora de escribir algo novo é a regueifa lingüística que está a acontecer hoxe en día en España. Cousas de ser un proxecto de filólogo, que lle queredes...

Ben, poñámonos en antecedentes: dende fai varios meses (se cadra anos) lévanse producindo movementos contra as leis e normativas que se foron aprobando nas nacións sen estado/nacionalidades históricas/comunidades autónomas/rexións a prol da normalización lingüística das súas (nosas) respectivas linguas propias. Estas reacción, xeralmente de corte conservador e eminentemente españolista (aínda que os nacionalistas sexan os demais), escúdanse na premisa da liberdade individual para escoller a lingua; na, ao seu modo de ver, imposición lingüística, e nunha suposta persecución aos castelánfalantes. No noso caso, o galego, xurdiu esa mesiánica organización chamada Galicia Bífida Cunnilingüe Bilingüe, cuxa defensa do bilingüismo é máis ben nula (son contrarios á ensinanza ao 50% en cada lingua). Podo entender que en Madrid crean o que din, pero calquera persoa que viva en Galicia e vexa o que hai dificilmente vai tragar con ese escenario de holocausto castelán que presentan.

A verdade, estes señores poderán dicir o que queiran, pero non han lograr moito. O problema ven dado cando a algúns 'pensadores' firman un Manifesto por la Lengua Común que, baixo unha máscara de concordia lingüística atacan as políticas de normalización doutras linguas peninsulares, e defenden unha homoxeneización en torno ao castelán esquecendo dereitos e deberes contrarios ao que predican: se os os dereitos son das persoas e non das linguas, por que é un deber aprender castelán e non galego?; se se defende o bilingüismo en certas comunidades, porque será obrigatoria a sinalización en castelán e non en catalán? Este manifesto naceu da pluma de filósofos e escritores con máis intención política que lingüística e que esquecen (ou, directamente, ignoran) que o castelán non corre perigo, que os dereitos dos castelánfalantes están en plena forma e que a lexislación corre contra as linguas minoritarias e non contra a terceira lingua do mundo. Cando non poida dar clases de castelán en Galicia, como nun futuro espero facer, ou cando alguén precise dun intérprete para casar en castelán, só entón, se iso ocorre, entenderei campañas así. Mentres tanto, por favor, que deixen de someter linguas e marxinar falantes por non seren casteláns: despois de tantos séculos, non é sen tempo.